Xử trí bong gân ngay tại chỗ

Bong gân là chấn thương cơ xương khớp thường xảy ra khi có tác động ngoại lực. Chấn thương này có thể do hoạt động thể thao, ngay cả trong cuộc sống hàng ngày đôi khi sơ xuất trượt ngã mà gây nên. “Đối phó” với bong gân không phải việc dễ dàng bởi tùy thuộc vào mức độ chấn thương chúng ta có cách điều trị khác nhau. Cùng theo dõi bài viết dưới đây để biết cách sơ cứu và điều trị bong gân phù hợp nhất.

Xác định mức độ bong gân

Tùy thuộc vào mức độ tổn thương mà khớp phải chịu đựng trong quá trình chấn thương mà có thể nhận biết mức độ nặng nhẹ khác nhau của bong gân. Trong hầu hết các trường hợp, bong gân dễ dẫn đến chấn thương dây chằng. Khớp thường nhô ra khỏi đầu xương của khoang khớp và trở về vị trí tự nhiên của nó, tuy nhiên, vẫn để lại một chấn thương ít nhiều nghiêm trọng. Xác định được mức độ bong gân để có phương pháp điều trị phù hợp tránh được biến chứng. 

• Bong gân độ một:

Đây là mức độ nhẹ của chấn thương. Trong trường hợp này, các dây chằng căng ra nhưng không bị rách. Điều này gây ra sưng tấy nhưng không gây mất ổn định. Thời gian chữa khá ngắn. 

• Bong gân độ hai:

Đây là một chấn thương quan trọng hơn, ngoài việc giãn dây chằng, còn liên quan đến đứt một phần của một số sợi cơ. Biểu hiện thông thường là sưng tấy kèm chảy máu nhẹ ở các mô bị tổn thương. Nếu gặp bong gân độ hai bạn cần có thời gian nghỉ ngơi để chữa lành. 

• Bong gân độ ba:

Đó là một chấn thương rất nghiêm trọng, với mức độ nặng hơn là rách bao gân hoặc bao dây chằng. Ngoài chấn thương, còn có sự mất ổn định của khớp. Nếu nó chạm vào mắt cá chân hoặc đầu gối có thể khiến bạn không thể đi lại được.

Bong gân ảnh hưởng đến những vị trí nào?

Thông thường những vị trí khớp phức tạp nhất lại dễ bị bong gân nhất. Những vị trí quan trọng, chịu nhiều áp lực như mắt cá chân, đầu gối, cổ tay, vai…

• Trật mắt cá:

Trường hợp này quá quen thuộc đối với mọi người. Chấn thương mắt cá khi tập luyện thể thao hoặc do bất cẩn khi đi lại thường xuyên gặp. Trật mắt cá có thể ở mức độ nghiêm trọng hoặc ít nghiêm trọng. Bạn nên dừng di chuyển ngay khi có dấu hiệu trật mắt cá và tìm phương pháp chữa trị sớm nhất có thể.  

• Bong gân đầu gối:

Đầu gối là một khớp đặc biệt phức tạp, có cấu trúc cho phép nhiều kiểu cử động. Trong thể thao, chấn thương gây ra loại bong gân này là rất thường xuyên, thậm chí trong cuộc sống hàng ngày bong gân đầu gối cũng không hiếm gặp. 

• Bong gân cổ tay:

Cổ tay cũng là một khớp rất phức tạp được hình thành bởi một hệ thống dây chằng kết nối bán kính, ulna và cổ tay, lần lượt được tạo thành từ tám xương. Khi bạn chúng ta ngã, phản xạ đầu tiên thường là chống tay xuống đất. Đây là một nguyên nhân gây bong gân cổ tay do cổ tay chịu áp lực quá lớn. 

• Bong gân vai:

Tình trạng bong gân vai diễn ra khá thường xuyên trong các hoạt động thể thao. Chấn thương này thường xảy ra sau khi ngã vào vai hoặc duỗi tay không đúng cách. Các dây chằng bị ảnh hưởng là những dây kết nối xương đòn với xương bả vai.

Nguyên nhân bong gân và cách phòng ngừa

Bong gân thường xảy ra bởi chấn thương do tai nạn khi chơi thể thao, khi làm việc hoặc trong cuộc sống hàng ngày.

Vì các nguyên nhân thường là do tai nạn, nên việc thực hiện các hành động phòng ngừa sẽ ít dễ dàng hơn so với các loại chấn thương khác. Trong mọi trường hợp, tập luyện tốt và lối sống lành mạnh có thể giúp tăng cường cấu trúc cơ và giảm thiểu rủi ro. 

• Các chấn thương dẫn đến bong gân trong thể thao

Khi tập luyện thể thao không thể tránh khỏi những va chạm hoặc những cú ngã do tai nạn. Có thể kể đến một số nguyên nhân cụ thể dẫn đến bong gân sau đây: 

• Tập luyện các môn thể thao có tiếp xúc cơ thể, hoặc các môn đòi hỏi các chuyển động có sự thay đổi hướng đột ngột. Đặc biệt như bóng đá, bóng bầu dục, bóng chuyền, bóng rổ, điền kinh…
• Khởi động chưa đủ dẫn đến cơ kém săn chắc, các khớp không linh hoạt
• Cơ thể đang mệt hoặc chấn thương trước chưa hoàn toàn phục hồi

• Bong gân do chấn thương trong cuộc sống hàng ngày

Trong cuộc sống hàng ngày, bong gân xảy ra không phải hiếm gặp. Bạn có thể bị chấn thương khi trượt ngã, tai nạn xe cộ… nguyên nhân cụ thể được kể đến như sau: 

• Lối sống ít vận động, không rèn luyện nên thể chất kém
• Vận động sai tư thế gây giảm trương lực của một số nhóm cơ
• Sử dụng giày dép không đúng cách khi đứng trong thời gian dài;
• Thừa cân béo phì.

Phân biệt triệu chứng bong gân

Triệu chứng bong gân nặng hay nhẹ còn phụ thuộc vào mức độ chấn thương. Dưới đây là các triệu chứng phổ biến nhất của bong gân: 

• Đau khớp: Đôi khi những chấn thương nặng nhất (chấn thương độ 3) lại ít đau hơn vì khi đó dây chằng đã bị đứt. Biểu hiện đứt dây chằng sẽ ít đau hơn giãn dây chằng. Vậy nên cần chú ý biểu hiện của cơn đau để có phương pháp sơ cứu kịp thời. 
• Cử động khớp khó khăn
• Cơ bắp cứng lại
• Sưng tấy, phù nề, tụ máu gần bộ phận bị thương.

Sơ cứu và điều trị bong gân

Bong gân có biểu hiện đau buốt và đột ngột, do đó có thể dễ dàng nhận biết chấn thương. Điều trị bong gân đúng cách là điều cần thiết để tránh các biến chứng như gãy xương, yếu khớp, thoái hóa khớp sớm… 

Sơ cứu khi bị bong gân

Khi xuất hiện những triệu chứng kể trên, bạn đã chắc chắn mình bị bong gân. Hãy liên hệ bác sĩ hoặc cơ sở y tế để được chữa trị đúng cách. Tuy nhiên, bạn cũng nên có phương pháp giảm đau tạm thời. Trong trường hợp này bạn có thể chườm nóng hoặc lạnh để giảm sưng tấy, hạn chế được tình trạng đau nhức. 

Sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ nếu như cơn đau quá nhiều. Thuốc Traulen 4% giúp giảm đau, kháng viêm được bác sĩ khuyên dùng nhiều nhất tại Việt Nam. Đây là thuốc giảm đau không tác dụng phụ, không gây kích ứng, dạng xịt nên có thể sử dụng ngay tại chỗ. Trong trường hợp không tiện chườm nóng hoặc lạnh, bạn có thể xịt thuốc Traulen 4% để giảm đau trước khi có sự can thiệp của bác sĩ. 

Các phương pháp chữa trị bong gân

Việc điều trị bong gân sẽ được bác sĩ chỉ định dựa trên mức độ tổn thương và các biến chứng có thể xảy ra.

Thông thường, nếu chấn thương ở mức độ 1, bác sĩ chuyên khoa có thể chỉ định điều trị bảo tồn để các mô bị giãn hoặc rách có thể tự phục hồi. Phương pháp điều trị này đơn giản chỉ là: 

• Nghỉ ngơi tuyệt đối và trong những trường hợp nghiêm trọng nhất, bất động khớp bằng băng. 
• Chườm đá nhiều lần trong ngày;
• Nâng khớp để ngăn máu chảy và bầm tím;
• Sử dụng Traulen 4% chống viêm không steroid tác dụng tại chỗ để giảm đau và viêm;

Trong trường hợp nghiêm trọng, bạn có thể được chỉ định phẫu thuật nếu dây chằng bị rách lớn. 

Dù là bong gân cấp độ nhẹ hay nặng, bạn cũng nên có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa để điều trị phù hợp, tránh những biến chứng về sau. Để hiểu rõ hơn về cách phòng ngừa bong gân, bạn có thể truy cập website: https://traulen.vn hoặc liên hệ Hotline: 0868226787. Hãy giữ gìn xương khớp của bản thân và gia đình khỏe mạnh.