VIÊM CỘT SỐNG DÍNH KHỚP
VIÊM CỘT SỐNG DÍNH KHỚP
Viêm cột sống dính khớp cũng như viêm khớp dạng thấp là một bệnh viêm toàn thân mãn tính. Nó chủ yếu ảnh hưởng đến cột sống, hoặc cấu trúc chính của cột sống, ở vùng thắt lưng, cổ và lưng, nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến các khớp nhỏ, chẳng hạn như bàn tay.
Đặc điểm chính của nó là dẫn đến xơ hóa và dính khớp các khớp bị ảnh hưởng.
1.Viêm cột sống dính khớp là gì
Mặc dù nguyên nhân của bệnh viêm cột sống dính khớp chưa được biết đến, nhưng có các ý kiến cho rằng có tỷ lệ xảy ra lớn hơn ở các bệnh nhân thuộc chủng tộc Châu Âu da trắng, với tỷ lệ địa lý phổ biến ở các nước Bắc Âu và Bắc Mỹ. Ngược lại, ở người châu Á và châu Phi, đây là một bệnh lý khá hiếm gặp.
Hơn nữa, không giống như các bệnh lý toàn thân khác, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, bệnh này xảy ra ở nam giới nhiều hơn nữ giới, với tỷ lệ 2-3/1.
Mặc dù nguyên nhân gây ra bệnh lý này vẫn chưa được xác định, người ta ước tính rằng xác suất mắc bệnh viêm cột sống ở những người có người thân bị ảnh hưởng bởi căn bệnh này cao hơn 10 – 20 lần so với dân số chung [1].
Hơn nữa, có vẻ như có những yếu tố gây bệnh từ môi trường, cụ thể là vi khuẩn như Klesbiella pneumoniae [2].
Về yếu tố khởi phát, bệnh thường ảnh hưởng đến bệnh nhân cao tuổi và có biểu hiện đau ở vùng thắt lưng của cột sống, lan tỏa về phía đùi và không vượt quá đầu gối.
Bệnh này có thể gây tàn phế trong các trường hợp nghiêm trọng, vì nó làm giảm đáng kể khả năng vận động của cột sống hoặc các khớp ngoại vi bị ảnh hưởng.
Ở những dạng nghiêm trọng hơn, nó gây ra sự hình thành một cấu trúc bất thường khiến một số chuyển động như uốn cong lưng hoặc thậm chí quay đầu không thể thực hiện được.
2.Viêm cột sống dính khớp: phân loại, nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Các loại viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống dính khớp được phân loại như sau:
• Viêm cột sống dính khớp thể trục
Xảy ra khi nó chủ yếu ảnh hưởng đến phần trục của cột sống, đó là cấu trúc hỗ trợ và các khớp xương cùng.
• Viêm cột sống dính khớp không có tổn thương X quang
Đây là một dạng tương tự như viêm cột sống dính khớp thể trục nhưng không có dấu hiệu của viêm xương cùng. Nó có thể là một dạng ban đầu của bệnh và sau đó phát triển thành viêm cột sống dính khớp thể trục.
• Viêm cột sống dính khớp thể ngoại vi
Là một dạng của viêm cột sống dính khớp chủ yếu ảnh hưởng đến các khớp ngoại vi hơn là cột sống.
Nguyên nhân của viêm cột sống và các yếu tố nguy cơ
Nguyên nhân của viêm cột sống dính khớp, khi nó xảy ra đối với nhiều bệnh toàn thân như viêm khớp dạng thấp, thì không được biết đến.
Thành phần di truyền chắc chắn là quan trọng, đến mức gen HLA-B27 đã được xác định, có vẻ là gen chịu trách nhiệm cho sự khởi phát của bệnh.
Tuy nhiên, có những yếu tố không phải di truyền có thể ảnh hưởng đến khả năng xuất hiện của bệnh. Đặc biệt:
- Tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới;
- Khởi phát khi còn trẻ, thường từ 20 đến 40 tuổi;
- Bị bệnh vẩy nến hoặc có người thân mắc bệnh vẩy nến cấp độ một;
- Mắc các bệnh viêm ruột mãn tính như bệnh Crohn.
3.Triệu chứng của bệnh viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống xuất hiện với những cơn đau khu trú ở vùng thắt lưng, đến nỗi người ta thường gọi chung chung là đau thắt lưng.
Chẩn đoán sớm cho phép phân biệt với đau lưng do chấn thương hoặc rối loạn cơ học.
- Đau lưng là triệu chứng chính, cấp tính và dai dẳng. Đôi khi nó trở nên tồi tệ hơn vào những giờ đi ngủ và vào buổi sáng, nó để lại cảm giác cứng khớp. Tình trạng tồi tệ hơn xảy ra khi nghỉ ngơi đại diện cho một dấu hiệu lâm sàng để phân biệt với đau lưng cơ học, ngược lại, cải thiện khi nghỉ ngơi.
- Đau cũng có thể xảy ra ở vùng lân cận của các khớp khác, đặc biệt là những khớp ở vùng xương cùng, hoặc giữa xương cùng và xương chậu. Vì là bệnh toàn thân nên tùy theo mức độ bệnh lý mà các rối loạn khác cũng có thể xảy ra như
- Viêm màng bồ đào, là tình trạng viêm màng bồ đào, màng được tìm thấy trong mắt giữa giác mạc và màng cứng; khó thở có thể liên quan đến thực tế là bệnh lý cũng liên quan đến xương lồng ngực;
- Viêm tim có thể liên quan đến van động mạch chủ.
4.Viêm đốt sống: được điều trị thế nào
Khi những cơn đau dai dẳng xuất hiện ảnh hưởng đến cột sống và vùng xương chậu thì nên liên hệ với bác sĩ điều trị hoặc chuyên gia để được chẩn đoán chính xác và chỉ định phương pháp điều trị hiệu quả nhất.
Cách chẩn đoán viêm cột sống dính khớp
Viêm cột sống là một bệnh có thể thoái hóa và biểu hiện ở dạng mãn tính nên việc chẩn đoán sớm là rất quan trọng.
Không phải lúc nào cũng dễ dàng phân biệt nó với các rối loạn khác như đau thắt lưng, sau khi kiểm tra khách quan và thăm khám, bác sĩ có thể đề nghị khám chuyên sâu hơn.
Trong quá trình khám sức khỏe, bác sĩ chuyên khoa có thể thực hiện một số xét nghiệm khả năng vận động của cột sống, khi nghi ngờ sự hiện diện của bệnh.
Xét nghiệm máu có thể cung cấp thêm các chỉ số về mức độ nghiêm trọng của yếu tố thấp khớp, ví dụn như trường hợp của các bệnh thấp khớp khác như viêm khớp dạng thấp.
X quang có thể được sử dụng để quan sát sự hiện diện của các thay đổi trong cột sống, đặc biệt nếu bệnh lý ở giai đoạn nặng và đã tạo ra các biến dạng rõ ràng. Mặt khác, chụp cộng hưởng từ rất hữu ích để chẩn đoán sớm hơn, vì nó có thể làm nổi bật các giai đoạn viêm cả ở cột sống và ở các khớp ngoại vi.
Phương pháp điều trị viêm cột sống dính khớp
Hiện nay chưa có phương pháp điều trị nào cho phép chữa khỏi dứt điểm bệnh viêm cột sống dính khớp. Tuy nhiên, có thể sử dụng các liệu pháp có chức năng giảm đau và viêm:
- Sử dụng thuốc chống viêm không steroid (NSAID) tác động tại chỗ, để kiểm soát giai đoạn đầu, giảm đau và chống viêm.
- Liệu pháp corticosteroid được sử dụng bằng cách xâm nhập, đặc biệt trong trường hợp viêm ruột và viêm khớp ở các vùng ngoại vi.
- Gần đây, các loại thuốc công nghệ sinh học đã được giới thiệu được sử dụng để kiểm soát các triệu chứng ở cả trung ương và ngoại vi và kiểm soát sự tiến triển của bệnh, làm chậm sự phát triển của nó.
- Các bài tập vật lý trị liệu và phục hồi chức năng có thể hữu ích để giảm đau và phục hồi khả năng vận động.
Xin lưu ý rằng thông tin được cung cấp chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu các triệu chứng xảy ra, hãy liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được thăm khám.
[1] https://www.msdmanuals.com/it-it/professionale/disturbi-del-tessuto-muscoloscheletrico-e-connettivo/patologie-articolari/spondilite-anchilosante
[2] Renato Rizzi, Dizionario ragionato di reumatologia. Con elemento di Clinica, Semeiotica, Terapia, Nuova Editrice Scientifica e Medica, p. 632
BẠN CẢM THẤY ĐAU Ở ĐÂU? Tìm hiểu điều trị đau với TRAULEN 4%
CHẤN THƯƠNG
THỂ THAO
BỆNH LÝ
MẠN TÍNH
ĐAU
THƯỜNG GẶP
